GrowGreen - projekt nasadzeń według NBS
















PROGRAM GROWGREEN
Projekt Grow Green to przedsięwzięcie realizowane w sześciu europejskich miastach w ramach programu Horyzont2020. Zastosowane rozwiązania mają pomóc przystosowywać miasta do zmieniającego się klimatu poprzez wprowadzenie „błękitno-zielonych” rozwiązań w miejscach, gdzie zieleni brakuje. W przypadku Zielonej Ulicy, głównym celem projektu była poprawa jakości tej przestrzeni, zwłaszcza z perspektywy osób pieszych, czyli częstych użytkowników tego miejsca. Ulica zdominowana przez samochody wymagała przedsięwzięcia pewnego kompromisu, polegającego na zmniejszeniu ilości oraz uporządkowaniu miejsc parkingowych i ich częściowym zastąpieniu zielenią.
NBS (Natural Based Solutions) – rozwiązania oparte na przyrodzie, które ułatwiają adaptację miast do zmian klimatu. Są wydajne ekonomicznie, efektywne pod względem korzystania z zasobów naturalnych i przystosowane do warunków lokalnych. Takie rozwiązania przynoszą zarówno korzyści środowiskowe, ekonomiczne, jak i społeczne.
Przy projekcie Zielonej Ulicy współpracowaliśmy z biurami: Dworniczak, TECLA oraz menthol architects. Nasz zespół był odpowiedzialny za rozwiązania oparte na przyrodzie (NBS).
__
CO UDAŁO SIĘ ZMIENIĆ?
______
Betonowe płyty na biogrupy roślin
Biogrupy utworzone w oparciu o istniejące układy zieleni są najcenniejszymi typami nasadzeń, zwłaszcza w trudnych warunkach miejskich. Są to wielowarstwowe grupy drzew, krzewów, roślin zielnych i bytującej tam fauny, które razem tworzą cenny miejski ekosystem. W ramach projektu część chodnika została zastąpiona pasami zieleni z wielogatunkowymi, głównie rodzimymi nasadzeniami roślin, które stworzyły zielone enklawy wśród chodnika zdominowanego przez samochody. Wzdłuż północno-wschodniej (bardziej nasłonecznionej) części ulicy zaplanowaliśmy szpaler drzew nawiązujący charakterem do historycznej zabudowy.
______
Elewacje kamienic i lampy uliczne na zieleń wertykalną
Zieleń przyuliczna to także elewacje kamienic, stelaże dla roślin mogą stanowić też stare betonowe lampy uliczne. Za porozumieniem wspólnot mieszkaniowych oraz zarządców sieci udało się zazielenić przyuliczną infrastrukturę stosując wielogatunkowe nasadzenia pnączy.
______
Dzikie miejsca parkingowe na dzikie wyspy zieleni
Trochę oddechu przechodniom bardzo szerokiej i zdominowanej przez infrastrukturę ulicy, nadały zielone donice, parklety, w których zaproponowaliśmy naturalistyczne nasadzenia roślin. Chcąc wprowadzić bioróżnorodność, wrażenie obcowania z dziką naturą w mieście, postawiłyśmy na wielogatunkowe, piętrowe biogrupy. Proponowane odmiany drzew to odpowiedniki polnych klonów rodzimych o płytkim systemie korzeniowym, których kwiaty stanowią źródło nektaru dla pszczół i motyli, a także odmiany kwitnące głogów i pożyteczne dla ptaków świdośliwy.
______
Wykorzystanie wód opadowych
Lokalne zagospodarowanie deszczówki, jej podczyszczanie i infiltracja do gruntu to podstawa zrównoważonego miasta. Rozwiązania z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury pozwalają odciążyć system kanalizacyjny, tym samym ograniczyć ryzyko lokalnych podtopień oraz redukcję kosztów użytkowania tradycyjnych systemów kanalizacji i oczyszczania ścieków.
Dzięki specjalnym podziemnym systemom retencjonującym i rozsączającym wody opadowe, częściowo nawadniamy w ten sposób drzewa i niższe piętra roślin. Nasadzenia zlokalizowane w donicach/parkletach przyulicznych gromadzą wody opadowe za pomocą zjawiska podsiąku. Rozszczelniona nawierzchnia z kostki betonowej zwiększa powierzchnię chłonną, infiltrującą deszczówkę.
______
Temperaturę
Zmiana sposobu zagospodarowania przyczynia się do lokalnego obniżenia temperatury. W szczególności takie rozwiązania jak wprowadzenie zieleni wysokiej dającej zacienienie oraz zmiana pokrycia terenu na mniej nagrzewające się.
ZRÓWNOWAŻONE PODEJŚCIE
______
W doborze kierowano się bioróżnorodnością w zakresie gatunków, samowystarczalnością, czyli wyborem gatunków odpornych na warunki miejskie o małych zapotrzebowaniach pielęgnacyjnych i ochroną siedliska. Kierując się ideą permakultury bardzo dużą uwagę poświęcono warstwom roślinnych kompozycji. Warstwy stosuje się do projektowania działających, zrównoważonych ekosystemów. Odpowiednio zaprojektowana biogrupa zatrzymuje wilgoć, zmniejszając częstotliwość nawadniania.
ZIELONA URBANISTYKA
______
Uzupełnienie brakującego pasa zieleni wysokiej wzdłuż ul. Daszyńskiego;
stworzenie „zielonego pasażu”, korytarza dla migracji ptaków i drobnych zwierząt
Dobór zieleni wysokiej nawiązuje do charakteru ulicy, jest kontynuacją istniejącego szpaleru, uwzględnia wartości użytkowe i estetyczne. Poprowadziliśmy układ nasadzeń w sposób, który stanowi płynne przejście od strefy zurbanizowanej (ul. Jedności Narodowej) do strefy bardziej nieformalnej, z obecnymi przed kamienicami ogrodami frontowymi. Wybrane gatunki podkreślają rytm elewacji i zmienność pór roku. Najwyższe drzewa zlokalizowane zostały w miejscach najbardziej oddalonych od elewacji, tuż obok parkletów na skrzyżowaniu z ul. Żeromskiego. Wyróżniają się nie tylko wysokością, ale również przebarwieniem jesiennym, dając wrażenie ‘wnętrza kolorystycznego’. W bardzo zróżnicowanych ogrodach frontowych kamienic wprowadziliśmy wspólny mianownik – jabłonie w odmianach, krzewy owocowe, wzbogaciliśmy warstwę runa, uzupełniliśmy żywopłoty owocowymi krzewami morwy. Respektując tradycję miejsca rozbudowaliśmy także istniejące ogrody kwiatowe.
Proponowane rozwiązania, w tym również dobór zieleni oparte były o analizy i wytyczne branżystów, w tym drogowca, a także uzgodnień organów miejskich i wspólnot mieszkaniowych.
Data
sierpień 2019, realizacja projektu: listopad 2019
Powierzchnia
ok. 1 ha
Lokalizacja
ul. Daszyńskiego, ul. Nowowiejska, Osiedle Ołbin we Wrocławiu
Autorzy
arch. kraj. Natalia Bańdo
arch. kraj. Katarzyna Kobierska
Projekt realizowany z partnerskimi biurami: Dworniczak, TECLA Architektura i Urbanistyka, menthol architects